องค์กรแห่งการเรียนรู้
องค์การแห่งการเรียนรู้:คือองค์กรที่มุ่งสู่ความเป็นเลิศด้วยการพัฒนาความสามารถและศักยภาพของคนในองค์การทั้งในด้านความรู้ทักษะและเจตคติอย่างต่อเนื่องและบริหารจัดการความสามารถและศักยภาพนั้นให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อองค์กร
องค์ประกอบองค์การแห่งการเรียนรู้ 5 ประการ
1.การคิดเชิงระบบ(Systems
Thinking)
2.ความเป็นเลิศส่วนบุคคล(Personal
Mastery)
3.รูปแบบความคิด(Mental Models)
4.วิสัยทัศน์ร่วม(Shared Vision)
5.การเรียนรู้ร่วมกันเป็นทีม(Team
Learning)
1.1การคิดเชิงระบบ(Systems
Thinking) การคิดเชิงระบบให้แนวทางใหม่ทั้งหมดในการช่วยให้เข้าใจโครงสร้างที่ซับซ้อนของเหตุและผล
เป็นแนวทางที่ทำให้คิดถึงสิ่งต่างๆและเหตุการณ์ต่างๆเชื่อมโยงต่อกันระบบกลุ่มของส่วนประกอบที่มีความสัมพันธ์ระหว่างกันและพึ่งพาระหว่างกันสร้างองค์ประกอบโดยมีเป้าหมายเฉพาะเจาะจง
ประเด็นพื้นฐานของระบบ
1.1.1 ระบบมีจุดประสงค์
1.1.2.ส่วนต่างๆมารวมกันโดยมีวิธีการเฉพาะอย่างหนึ่งเพื่อให้ระบบดำเนินต่อไปตามจุดประสงค์ที่กำหนด
1.1.3 ระบบตอบสนองตามจุดประสงค์เฉพาะภายใต้ระบบที่ใหญ่กว่า
1.1.4 ระบบแสวงหาความมีเสถียรภาพ
1.1.5 ระบบมีการป้อนกลับ
1.2 ความเป็นเลิศส่วนบุคคล (Personal
Mastery) บุคคลและสมาชิกองค์กรเป็นรากฐานขององค์การแห่งการเรียนรู้เป็นเลิศบุคคลจะขยายความสามารถในการสร้างสรรค์ผลงานที่ต้องการได้อย่างต่อเนื่องจากกระบวนการเรียนรู้
องค์ประกอบพื้นฐาน
1.2.1 วิสัยทัศน์ส่วนบุคคล
1.2.2 การจัดการความตึงเครียดอย่างสร้างสรรค์
1.2.3 การเรียนรู้ด้วยจิตใต้สำนึก
การเรียนรู้ด้วยจิตใต้สำนึกคือความมุ่งมั่นที่จะเรียนรู้ตลอดชีวิตด้วยตนเองและขยายความสามารถในการสร้างสรรค์ผลงานที่เขาต้องการได้อย่างต่อเนื่อง
1.3 รูปแบบความคิด (Mental Models) ความเชื่อภาพลักษณ์และข้อสมมติฐานที่ยึดมั่นอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับตัวเรากับโลกและองค์การเป็นสิ่งที่เราปรับตัวอย่างเหมาะสมกับสิ่งเหล่านี้
หลักการเกี่ยวกับรูปแบบความคิด
1.3.1 รูปแบบความคิด
1.3.2 รูปแบบความคิดกำหนดสิ่งที่เราเห็น
1.3.3 รูปแบบความคิดนำทางถึงวิถีทางที่เราคิดและปฏิบัติ
1.3.4 รูปแบบความคิดทำให้ยึดถือการอนุมานของเราเป็นข้อเท็จจริง
1.3.5 รูปแบบความคิดจะไม่สมบูรณ์
1.3.6 รูปแบบความคิดที่มีอิทธิพลต่อผลลัพธ์ที่ได้รับและส่งผลกลับในการเสริมแรงให้กับความคิดเอง
1.3.7 รูปแบบความคิดมักจะดำรงอยู่อย่างยาวนานกว่าประโยชน์ของมัน
1.4 วิสัยทัศน์ร่วม (Shared Vision) การสร้างความมุ่งมั่นเพื่อดลใจให้ไปถึงวิสัยทัศน์
การสร้างวิสัยทัศน์ร่วมกันมีองค์ประกอบพื้นฐานคือ
1.4.1 กระตุ้นให้แต่ละคนมีวิสัยทัศน์
1.4.2 พัฒนาวิสัยทัศน์ส่วนบุคคลให้เป็นวิสัยทัศน์ร่วมกันขององค์การ
1.4.3 สร้างทัศนคติต่อวิสัยทัศน์ในระดับผูกพัน
1.4.4 ทำให้วิสัยทัศน์ส่วนรวมเป็นทิศทางสู่จุดมุ่งหมาย
1.5 การเรียนรู้ร่วมกันเป็นทีม (Team
Learning) มี 3 มิติ
1.5.1 การสนทนาและการอภิปราย
1.5.2 การเรียนรู้สภาพความเป็นจริงในปัจจุบัน
1.5.3 การเรียนรู้วิธีปฏิบัติ
ขั้นตอนการพัฒนาสถานศึกษาให้เป็นองค์การแห่งการเรียนรู้
1.การสร้างวิสัยทัศน์ร่วมให้เกิดในหน่วยงาน
2.การสร้างความเป็นเลิศส่วนบุคคลในหน่วยงาน
3.การพัฒนาโลกทัศน์ของบุคลากรให้เป็นโลกทัศน์ที่เหมาะสม
4.การสร้างบรรยากาศการเรียนรู้เป็นทีม
5. การพัฒนาการคิดอย่างเป็นระบบ
ผู้นำในองค์กรเป็นบุคคลที่มีบทบาทสำคัญยิ่งที่ต้องสร้างบรรยากาศและส่งเสริมการเรียนรู้ของบุคลากรในองค์กร
ทำตนเป็นแบบอย่างใฝ่รู้ใฝ่เรียน ชักจูงดลใจให้เพื่อนร่วมงานพัฒนาตนเอง
ปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ให้เหมาะสม เรียนรู้ร่วมกันคิดให้เป็นระบบผู้นำในองค์การ 3 ระดับคือ
- ผู้นำในระดับจัดการ
- ผู้นำระดับหัวหน้า
- ผู้นำสร้างเครือข่าย
ผู้นำองค์การแห่งการเรียนรู้ต้องมีบทบาท 3 สภาวะ
1.บทบาทนักออกแบบ (designer) กำหนดนโยบาย วางแผนกลยุทธ์ วางโครงสร้างองค์การตามรูปแบบกลยุทธ์
2.บทบาทของครูผู้สอน (teacher) สอนให้เข้าใจระบบสอนงาน
3.บทบาทผู้ช่วยเหลือสนับสนุน (steward) สนับสนุนส่งเสริมสิ่งอำนวยความสะดวก สร้างสิ่งแวดล้อม
การสร้างวัฒนธรรมการเรียนรู้
1.ยึดอนาคตเป็นหมุดหลัก
2.คนในองค์การแลกเปลี่ยนข่าวสารกัน
3.มีการติดต่อระหว่างองค์การ
4.มีการพัฒนาบุคลากร
5. มีการให้รางวัลการเรียนรู้
6 .ให้คุณค่าแก่คน กระตุ้นให้คนมีความคิดเห็น
7.มีบรรยากาศเปิดเผยและไว้วางใจซึ่งกันและกัน
กระบวนการบริหารในองค์การแห่งการเรียนรู้
1.วางฉากอนาคตและยุทธศาสตร์
2.วิเคราะห์คู่แข่ง
3.วางแผนขีดความสามารถ
4.พัฒนาทีมและพัฒนาองค์การ
5.จัดระบบรางวัลที่ท้าทายและคำชมเชย
เครื่องมือและเทคนิคที่ใช้ในองค์การแห่งการเรียนรู้
- การสัมภาษณ์,พูดคุย,แสวงหาข้อมูล
- ความคิดสร้างสรรค์,ระดมสมอง,นำความคิดมาเชื่อมต่อ
- รู้สึกถึงสถานการณ์,จัดระเบียบข่าวสาร,ข้อมูล,ความคิด
- ทำการเลือก,ตัดสินการปฏิบัติการ
- สังเกตผลลัพธ์,บันทึก,สังเกตการณ์
- วางกรอบความรู้ใหม่,ฝังความรู้ใหม่,เข้าใจรูปแบบจิตใจ,ความทรงจำ
องค์การแห่งการเรียนรู้จำเป็นต้อง
- รู้วิธีการกระจายอำนาจให้เป็นระเบียบ
การมอบสิทธิอำนาจ
- การเข้าใจอย่างเป็นระบบ
- ใช้การนำไม่ใช่การสั่งการ